METABOLİZMA HIZLANDIRMANIN YOLLARI
Enerji tüketim hızının üretim hızından düşük olması durumu kilo aldırır tedavi de de enerji alımının azalması tüketiminin artması gereklidir
Peki bu metabolizma nedir? nasıl hızlanır? nelere bağlıdır?
Yaşamın sürdürülmesi için hücrede oluşan tüm kimyasal değişikliklere "metabolizma” denir. Metabolizma hücrede tüm yapım ve yıkım olaylarını kapsar. Tam dinlenme durumunda, organların çalışması, vücut sıcaklığının korunması yaşamın sürdürülmesi için zorunlu enerji harcamasına "bazal metabolizma” denir. Bu, total metabolizma hızının yüzde 60’ına denk gelir. Yani vücutta bulunan hücreler günlük alınan enerjinin yüzde 60’ını normal şartlarda harcar. Geriye kalan enerjinin yüzde 10-15’lik bölümü almış olduğumuz gıdaların emilimi sırasında harcanır. Kalan yüzde 15-30’luk bölümüyse gün içinde bize hareketlilik sağlayan çizgili kaslar tarafından harcanır. Dolayısıyla gün içinde, ne kadar hareketli olunur ve egzersiz yapılırsa, metabolizma hız oranı da o kadar artar.
1.Vücut ısısındaki artışlar metabolizmayı hızlandırır, spor sırasında kaslar aracılığı ile vücut ısısı artar yani spor yapar ve kas dokunuzu da korursanız metabolizmanız daha hızlı çalışır.
2.Devamlı spor yapan kişilerde egzersiz sırasında metabolizma hızı çok daha fazladır, bu yüzden metabolizmanızın hızlanması için kısa sürede değil uzun vadede spor daha etkilidir spordan vazgeçmeyin Vücutta yağ dokusu arttıkça bazal metabolizma hızı düşer, kas dokusu artınca bazal metabolizma hızı yükselir. Genellikle kadınlarda yağ dokusu erkeklere göre daha fazladır; bu nedenle kadınların bazal metabolizma hızı erkeklerden biraz düşüktür. İşçi ve sporcu gibi kas 12 dokusu fazla olanlarda bazal metabolizma hızı, hafif işle uğraşanlara göre % 6 kadar daha yüksektir.
3.Besin alımı ve oksijen tüketiminin artması ve yine ısı açığa çıktığı için kaliteli ve yeterli kaloride beslenme metabolizmayı hızlandırır günlük metabolizma hızınız altında kalori almak ise metabolizmanızın %20 yavaşlatır. Aşırı ve sürekli açlık durumunda bazal metabolizma hızında %50 azalma olduğu saptanmıştır. Bunun sebebi; vücudun bazal metabolizma için daha az enerji kullanmaya alıştığı buna göre, aç kalarak zayıflama diyeti uygulamanın ne kadar yanlış bir yöntem olduğu görülmektedir.
4.Genetik faktörler metabolizmanızı etkiler, genleriniz değiştirilemez faktörlerdir ve metabolizma hızınızda ana etkendir, siz yapacağınız sağlıklı değişiklikler ile harcadığınız enerjiyi günlük olarak artırabilirsiniz, ancak bazal metabolizma hızınız ancak ve ancak uzun vadede spor yapıp kas kütlenizi artırdığınızda ve uzun vadede kaliteli beslendiğiniz sürece hızlıdır.
5.Stres anında hormonların etkisi ile metabolik hız artar ancak strese bağlı yemek yiyen birisi metabolik hız artsa da kilo alır
6. Tiroit ve insülin hormonu metabolizma hızını etkiler. Büyüme hormonu salgılanan yaşlarda metabolizma hızlıdır. Demir ve B 12 yetersizliği olan kişilerde metabolizma yavaşlar. Metabolizma hızınız ile ilgili şüpheleriniz var ise önce bu hormon ve vitamin değerlerinize baktırmalısınız.
7.Yeşil çay, kafein ( kahve), antioksidan yiyecekler ( berriler, ananas, pancar, kivi, yüksek C vitamini içeren gıdalar), acı kırmızı biber (içerdiği özel bileşen kapsasin), zerdeçal ( içerdiği özel bileşenler), düzenli ve fazla su tüketimi ( günde en az 2,5 litre) metabolizma hızınızı değil, vücudunuzun harcadığı enerjiyi artırarak kilo vermenizi destekleyicidir.
ÖZET BİLGİ
Bazal metabolizma hızını etkileyen etmenler; büyüme döneminden bu yana vücudunuzda oluşmuş yağ ve kas oranınız ve sizin ne kadar sağlıklı bir yaşam sürdüğünüz, hareket düzeyiniz, hormonlarınız, yaşınız, cinsiyetiniz, ve genetik yapınızdır! Metabolizmanızı anında hızlandıracak diyet, yiyecek, spor yoktur! Ancak uzun vadede sağlıklı bir yeme biçimini devam ettirdiğinizde, metabolizma hızınızı düşerecek aşırı yağlı ve işlenmiş gıdalardan uzak durduğunuzda, haftada en az toplam 150 dk egzersiz yaptığınızda bazal metabolizmanız daha hızlı çalışacaktır. Hayat boyu şok diyetlerden kaçının, bir kez size kilo verdirse de o kilo ile birlikte metabolizmanızı da kaybettiğinizi unutmayın!
Bir de vücudunuzda enerji harcamasını artırarak kilo vermeye yardımcı yiyecek ve içecekler ve yöntemler vardır; 3 ana 3 ara öğün yapmak, 1200 kalori altında beslenmemek, bol bol su içmek, kafeinli içeceklerden, yeşil çaydan, zencefil, zerdeçal, kırmızı biber gibi yiyecek ve içeceklerden yararlanmak, yeterli düzeyde protein almak, kaliteli karbonhidratlar tüketmek, günde en az 30 dk yürümek enerji harcamasını artırarak kilo vermenizi destekler!
