NAD Nedir? Ne İşe Yarar? Takviyesi işe yarar mı? Besinlerle nasıl alabiliriz? Nasıl bir diyeti olmalı?

Nikotinamid Adenin Dinükleotid (NAD), tüm canlı hücrelerde bulunan ve sağlıklı yaşlanma, enerji metabolizması, DNA onarımı gibi kritik süreçlerde rol oynayan hayati bir koenzimdir. Son yıllarda bilim insanları, NAD⁺’ın sağlık üzerindeki etkilerini daha yakından inceledi ve bu molekülün hücresel sağlık, yaşlanma ve metabolizma üzerindeki önemli rolünü keşfetti. Peki, NAD⁺ nedir ve vücudumuzda nasıl bir işlevi vardır? İşte tüm detaylar!

NAD⁺ Nedir ve Vücuttaki Rolü

NAD⁺, iki nükleotidin birleşiminden oluşan bir moleküldür: adeninin bulunduğu bir nükleotid ve nikotinamidin bulunduğu diğer bir nükleotid. Bu yapısı, NAD⁺’ı bir elektron taşıyıcısı haline getirir, bu da onu oksidasyon-redüksiyon (redoks) reaksiyonlarında kritik bir oyuncu yapar. NAD⁺, özellikle şu alanlarda hayati rol oynar:

1. Enerji Metabolizması

NAD⁺, hücresel solunumda, mitokondriyal oksidatif fosforilasyon süreçlerinde elektron taşıyıcısı olarak görev yapar. Bu süreç, hücrelerin enerji kaynağı olan ATP üretimini destekler. Yani, NAD⁺, vücudumuzun enerji ihtiyaçlarını karşılamak için temel bir bileşendir.

2. DNA Onarımı ve Hücresel Sağlık

NAD⁺, DNA onarım süreçlerine katılır ve hücresel hasarları tamir eder. Bu özellik, hücrelerin sağlıklı kalmasını sağlar ve yaşlanma ile ilgili hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilir.

3. Yaşlanma ve Hücresel Onarım

Yaşlanma ile birlikte NAD⁺ seviyeleri azalır. Bu düşüş, hücresel enerji üretiminde zayıflamalara ve yaşlanma belirtilerine yol açabilir. Bu nedenle, NAD⁺ seviyelerinin korunması, sağlıklı yaşlanma ve hücresel bütünlüğün sürdürülmesi için oldukça önemlidir.

4. Sirkadiyen Ritim ve Uyku Düzeni

NAD⁺, biyolojik saatimizin işleyişini yöneten sirtuin enzimlerini aktive eder. Bu enzimler, sirkadiyen ritmi (vücut saati) düzenler ve uyku-dinlenme dengesini sağlar.

5. Beyin Fonksiyonları

NAD⁺, Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların ilerlemesini yavaşlatabilir. Beyindeki sinir hücrelerini koruyarak bilişsel işlevlerin sağlıklı kalmasını destekler.

6. Bağışıklık Sistemi ve Enflamasyon

NAD⁺, bağışıklık hücrelerinin fonksiyonlarını düzenleyerek enflamasyonu kontrol altına alır. Yeterli NAD⁺ seviyeleri, bağışıklık sisteminin sağlıklı işleyişini destekler.

NAD⁺ Takviyeleri: Faydaları ve Kullanımı

Son yıllarda, NAD⁺’ın sağlığımıza olan katkılarını artırmak için çeşitli takviyeler popülerlik kazanmıştır. Bu takviyeler, doğrudan NAD⁺’ı içerebileceği gibi, vücutta NAD⁺ üretimini destekleyen öncüller de içerebilir. En yaygın olan NAD⁺ öncülleri ise Nikotinamid Ribozid (NR) ve Nikotinamid Mononükleotid (NMN)'dir.

NAD⁺ Takviyelerinin Faydaları

Enerji Seviyesini Artırır:

NAD⁺ seviyelerinin artırılması, hücresel enerji üretiminin desteklenmesine yardımcı olur.

Yaşlanma Karşıtı Etki:

NAD⁺, yaşlanma sürecini yavaşlatabilir ve hücresel onarım süreçlerini artırabilir.

Metabolizma ve Glikoz Yönetimi:

NAD⁺ takviyeleri, insülin duyarlılığını artırabilir ve glikoz metabolizmasını iyileştirebilir.

NAD⁺ Takviyeleri Nasıl Kullanılır?

NAD⁺ takviyeleri genellikle Nikotinamid Ribozid (NR) veya Nikotinamid Mononükleotid (NMN) içerir. Bu takviyelerin etkili olabilmesi için genellikle günde 250-500 mg arasında kullanılması önerilmektedir. Uzun vadeli (6-12 ay) kullanım genellikle güvenlidir.

NAD⁺ Takviyesi Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Emilim Kolaylığı:

NAD⁺ doğrudan vücutta zayıf emildiği için NR ve NMN gibi öncüller tercih edilmelidir.

Ek Bileşenler:

Bazı NAD⁺ takviyeleri, resveratrol gibi antioksidanlarla desteklenir. Bu tür bileşenler, NAD⁺’ın etkisini artırabilir.

Üçüncü Taraf Testleri:

Takviyenin güvenilirliğini artırmak için bağımsız laboratuvarlar tarafından test edilip edilmediğine dikkat edilmelidir.

NAD⁺ Seviyelerini Artıran Besinler

Beslenme yoluyla da NAD⁺ seviyelerini artırmak mümkündür. Özellikle şu besinler, NAD⁺ üretimini destekler:

B3 Vitamini İçeren Besinler:

Kırmızı et, tavuk, somon, ton balığı, yer fıstığı, mantarlar.

Triptofan İçeren Besinler:

Hindi, yumurta, peynir, kabak çekirdeği, soya ürünleri.

Polifenol Kaynakları:

Üzüm, kırmızı şarap, yaban mersini gibi besinler, NAD⁺ üretimini artırmaya yardımcı olabilir.

NAD⁺ Dostu Diyetler

Bazı diyetler, NAD⁺ seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir. Bu diyetler arasında Ketojenik Diyet, Akdeniz Diyeti  yer alır. Bu diyetler, sağlıklı yağlar, kaliteli proteinler ve antioksidanlarla zenginleştirilmiştir.

 

 

Sonuç

NAD⁺, hücresel sağlık, enerji üretimi, yaşlanma karşıtı etki ve metabolik denge için kritik bir moleküldür. NAD⁺ takviyeleri, sağlıklı yaşlanma ve genel sağlığı desteklemek için faydalı olabilir. Bununla birlikte, her bireyin ihtiyaçları farklı olduğundan, NAD⁺ takviyelerine başlamadan önce bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.

Kaynakça

1. Freeberg, K. A., Udovich, C. C., Martens, C. R., Seals, D. R., & Craighead, D. H. (2023). Dietary supplementation with NAD+-boosting compounds in humans: Current knowledge and future directions. J Gerontol A Biol Sci Med Sci, 78(12), 2435-2448.
2. Song, Q., Zhou, X., Xu, K., Liu, S., Zhu, X., & Yang, J. (2023). The safety and antiaging effects of nicotinamide mononucleotide in human clinical trials: An update. Advances in Nutrition, 14(6), 1416-1435.
3. Ahmadi, A., Begue, G., Valencia, A. P., Norman, J. E., Lidgard, B., Bennett, B. J., Van Doren, M. P., Marcinek, D. J., Fan, S., Prince, D. K., Gamboa, J., Himmelfarb, J., de Boer, I. H., Kestenbaum, B. R., & Roshanravan, B. (2023). Randomized crossover clinical trial of coenzyme Q10 and nicotinamide riboside in chronic kidney disease. JCI Insight, 8(11), e167274.
4. Connell, N. J., Grevendonk, L., Fealy, C. E., Moonen-Kornips, E., Bruls, Y. M. H., Schrauwen-Hinderling, V. B., de Vogel, J., Hageman, R., Geurts, J., Zapata-Perez, R., Houtkooper, R. H., Havekes, B., Hoeks, J., & Schrauwen, P. (2021). NAD⁺-precursor supplementation with L-tryptophan, nicotinic acid, and nicotinamide does not affect mitochondrial function or skeletal muscle function in physically compromised older adults. The Journal of Nutrition, 151(10), 2917-2931.
5. Yoshino, M., Yoshino, J., Kayser, B. D., Patti, G. J., Franczyk, M. P., Mills, K. F., Sindelar, M., Pietka, T., Patterson, B. W., Imai, S. I., & Klein, S. (2021). Nicotinamide mononucleotide increases muscle insulin sensitivity in prediabetic women. Science, 372(6547), 1224-1229.
6. Airhart, S. E., Shireman, L. M., Risler, L. J., Anderson, G. D., Nagana Gowda, G. A., Raftery, D., Tian, R., Shen, D. D., & O'Brien, K. D. (2017). An open-label, non-randomized study of the pharmacokinetics of the nutritional supplement nicotinamide riboside (NR) and its effects on blood NAD+ levels in healthy volunteers. PLOS ONE, 12(12), e0186459.