EVDE SAĞLIKLI TURŞU HAZIRLANIŞI

    Kış hazırlıkları tüm hızıyla devam ederken, turşu malzemeleri de mutfaklarda yerini yavaş yavaş alıyor. Hazır turşular yerine ev yapımı turşular tercih etmenizde fayda var. Hem daha sağlıklı hem de daha lezzetli olan ev turşusunun hazırlanması için neler gerekli, iyi bir turşu için püf noktalar neler, turşu suyunu zararlı mı, gelin birlikte bir göz atalım;

    Turşu kurmak için sonbahar en ideal zamandır. Ancak havaların serinlemesini beklemelisiniz, sıcak sonbahar günlerinde kurulan turşular olgunlaşmadan bozulabilir. Havalar serinlesin diye çok da geç kalmayın, ekim ayından sonra bazı sebzeleri bulamayabilirsiniz.

Peki neden ev turşusu?

* Hazır turşulara kimyasallar eklenerek raf ömrü artırılır.

* Koruyucu ve katkı maddesi içerir. Ev yapımı turşuda kullanacağınız sirke, sarımsak, kaya tuzu, nohut gibi içerikler herhangi bir katkı malzemesi kullanmadan turşunun olgunlaşması, tazeliğini koruması ve bozulmaması için yeterlidir. Önemli olan doğru şekilde ve miktarlarda kullanmaktır.

* Sirke maliyetli olduğu için hazır turşularda tercih edilmez, bunun yerine asitlik sağlayan kimyasal maddeler kullanılır. Sebzelerin taze ve daha güzel gözükmesini sağlamak için asitlik sağlayan maddeler yüksek miktarda eklenir ve buda vücutta asiditeyi artırır.

* Hazır turşuda sarımsak hem maliyeti hem de iş yükünü artırdığı için çok az kullanılır.

* Turşuların kurulduğu su şebeke suyudur.

* Sanayi tipi turşuların besin değeri ev yapımı turşuya göre çok daha düşüktür.

 

 PÜF NOKTALAR

1. İlk olarak turşu kuracağınız kabı seçmelisiniz. En az 2-2,5 kilogram sebzeye ve 5 litrelik bir kavanoza ihtiyacınız olacak. Daha az ya da fazla yapmak tamamen size kalmış. Pet şişe çoğu kişi tarafından kullanılsa da tuz, sirke gibi ürünler beklerken plastikle reaksiyona girebilir. Burada önemli olan cam şişe tercih etmeniz. Cam şişelerin ağzının ise tam olarak kapanmasına dikkat edin.

 

2. Turşu suyunu çeşme suyuyla değil, içme suyundan hazırlayın. İçme suyunu da turşuya eklenmeden önce kaynatıp bir gün beklettikten sonra kullanın. Bazı turşularda su yerine domates suyu da kullanılabilir.

 

3. Turşu yapmanın temel kurallarından birisi sofralık tuz değil kaya tuzu kullanmaktır. Tuz lezzet vermesinin haricinde bakteri üremesini de önler. Böylece turşuların daha uzun süre dayanıklı olmasını sağlar. Kaya tuzu daha zor erir ve erken bozulmayı önler. Tuz ilavesini ise fazla yüksek tutmanız, ödeme neden olabilir. O nedenle ölçülü tuz eklemek sağlıklı turşular hazırlamanın en büyük püf noktasıdır. İlk başta tuzu az gelse bile 1 hafta sonra turşunuzun suyunu tadıp, biraz daha ekleyebilirsiniz. 5 kiloluk kavanozlar için 2 çay bardağı kaya tuzu yeterli olacaktır.

 

4.Sirke mi limon suyu mu derseniz, daha iyi bir turşu için biz sirke diyoruz. Sirke turşuya lezzet verdiği gibi asidik özelliğiyle bakteri ve küf mantarlarının üremesini engeller ve sebzelerin tazeliğini uzun süre korumasını sağlar. İyi kalitede bir üzüm sirkesi turşunuzun daha lezzetli olmasını sağlayacaktır. Mide hassasiyeti olanlar sirke yerine tabii ki limon suyu kullanabilir ya da az oranda üzüm sirkesini limon tuzuyla destekleyebilirsiniz. Sulandırılmamış, keskin ve kaliteli bir sirke kullanıyorsanız su miktarının 1/3’ü kadar sirke yeterli olacaktır.

 

5. Seçeceğiniz sebzeler taze ve sağlam olmalıdır. Fazla olgunlaşmış ya da ezik sebzeleri turşu yapımında kullanmayın. Mümkünse fasulyeler kılçıksız ve taneleri belirginleşmemiş, patlıcanlar ufak boylarda ve çekirdeksiz, kırmızı biberler etli ve diri, lahanalar sıkı, salatalıklar ufak boyda ve taze olmalıdır.Kelekler ufak boyda henüz tatlanmayanlardan seçilmelidir. Domatesleri ise ham veya yarı olgun tercih edebilirsiniz.

 

6. Turşunuzu lezzetlendirmek için bazı yardımcı malzemelere ihtiyaç duyabilirsiniz. Bunlar maydonoz, kereviz sapı ve yaprağı, sarımsak, havuç, nohut, defne yaprağı, karanfil, tarçın, hardal tohumu, nane ve asma yaprağı gibi besinlerdir. Sarımsak ve maydonoz turşunun olmazsa olmazlarıdır, nohut ise turşunun çabuk mayalanmasını sağladığı için kavanozun dibine atılabilir. Diğerlerini ise damak zevkinize göre turşunuza ilave edebilirsiniz.

 

Evet Sıra Geldi Turşu Yapımına…

 

1.Hijyen Aşaması

Turşu, pişirilmeden hazırlanan ve uzun süre bekleyen bir yiyecek olduğu için olduğu için temizlik konusuna daha büyük özen göstermemiz gerekir. Eğer sebzeler iyi yıkanmaz, hazırlık aşamasında yeterince titiz davranılmazsa kalan bakteri ve mantarlar turşunun tutmamasına, sebzelerin turşu olamadan bozulmasına neden olur. Bu nedenle önce turşuyu hazırlayacağınız alanı iyice temizleyin. Daha sonra turşu kuracağınız kabı iyice yıkayın ve kurulayın. Sebzelerinizde herhangi bir çürük olup olmadığını kontrol edin, ezikleri çıkarın temizlenmiş geniş bir kap içinde suda bekletin. Toz ve çamurdan arındırdıktan sonra 2-3 kez temiz su ile iyice yıkayıp kurulayın.

 

2. Sebzeleri hazırlama

 

     Tüm sebzeler kaynar suda birkaç dakika bekletilebileceği gibi, çiğden de kullanılabilir. Özellikle havuç ve karnabahar çiğ konmalıdır. Fasulye ise mutlaka kaynamakta olan suya birkaç dakikalığına atılmalı, rengi dönene dek bekletilmelidir. Beyaz lahanaları aynı fasulye gibi birkaç dakika kaynamış suya atıp alabilirsiniz.Kırmızı lahana kullanacaksanız ise iyice kıyıp tuzla ovduktan sonra turşunun içine eklemeniz gerekiyor.

    Sebzeleri doğramak turşunun lezzetini artırır. Yerken çatalınıza nasıl gelmesini istiyorsanız o şekilde doğrayabilirsiniz. Ama bu konuda tercihi size bırakıyoruz. Dilerseniz doğramadan da hazırlayabilirsiniz. Salatalık ve turşuların uçlarını kopartın. Biberlerin tepesini kırın. Kelek ve havuçları soyup doğrayın, hatta daha güzel görünsün derseniz havuçları ince ince dilimleyebilirsiniz. Acur, salatalık, domates, kelekleri doğramadan koyacaksanız mutlaka birkaç yerinden delik açın.

    Maydonoz, dereotu, kereviz saplarını bütün olarak koyabileceğiniz gibi elinizle parçalayarak da ekleyebiirsiniz. Kavanozun dibine bir miktarını yerleştirin, bir miktarını da üzerine koymak için ayırın. Bir yanda da sarımsakları sıcak suya atın, 5 dakika beklettikten sonra soyun. İster bütün halde ister ikiye üçe bölünmüş şekilde kullanabilirsiniz.

 

3.Kavanozlara Doldurma

* Avuç içi kadar nohutu kavanozun dibine serpin.

* Kavanozlarda aralarda boşluk bırakmamaya çalışarak eklemek istediğiniz sebzeleri kavanoza dizin. Kavanozda üstten 2 parmak boşluk kalana kadar bütün sebzeleri sıkıştırarak devam edin. En üst kısma maydonoz ve sarımsakları ekleyin.

* En son aşama olarak yukarıda belirttiğimiz miktarlarda tuz ve sirke ayarını turşunuz için yapın. Kaya tuzunu suda kaynatıp soğutun ve sirkeyi de içine ekleyerek kavanozlara ekleyin.

 

Turşunuz artık hazır…

         Turşunun olgunlaşması için yaklaşık 2-3 hafta kadar beklemeniz gerekir. Ama süre sizin saklama koşullarınıza göre değişebilir. Güneş görmeyen bir yerde 18-20 dereceyi geçmeyecek şekilde muhafaza edebilirsiniz. Turşunun ağzını sürekli açmak turşunun bozulmasına neden olabilir. Onun için 10 günde sonra tadına bakıp tekrar kapatın. Turşunuz olgunlaştıktan sonra isterseniz suyunu da tüketebilirsiniz. Sadece su seviyesinin sebze seviyesinin altına düşmemesine dikkat edin. Eğer sebze miktarı azaldıysa su halen bozulmamışsa içine istediğiniz sebzeleri ekleyebilirsiniz. Onlarda bir süre sonra turşuya dönüşecektir. Ya da turşu suyunu çok seven biriyseniz turşunuz olduktan sonra içindeki suyun hepsini alabilirsiniz. Aldığınız turşu suyunu buzdolabında saklayarak istediğiniz zaman tüketebilirsiniz. Kavanozun içine ise yeniden tuz- sirke-su karışımını hazırlayıp eklemelisiniz. İkinci kez ekleyeceğiniz su için önceki kadar tuz ve sirke kullanmanıza gerek yok, ölçüleri yarıya indirebilirsiniz.

 

 

Turşu suyunun yararları neler?

Tüketmeli miyiz?

    Turşu suyunun vücuda sağladığı yararları biliyor musunuz? Aslında her gün turşu suyu içebilir, ve vücudunuza sağladığı yararları siz de kendinizde görebilirsiniz. Son yapılan çalışmalar turşu suyunun vücuda oldukça yararlı olduğunu gösteriyor.Peki nedir bu faydalar ?

* Turşu suyu vücuttaki elektrolit kaybını dengeliyor.

* Bağırsaklar için oldukça yararlı olan probiyotiklerden zengin bir içecek.

* Turşu suyu son zamanlarda tedavi amaçlı da kullanılıyor. Krampları azaltıyor.

* Regl döneminde sancı ve kramplarınız oluyorsa yada uzun süreli koşu veya egzersiz yaptıktan sonra kramp yada kas sancısı çekiyorsanız turşu suyu içmeyi deneyin. Etkisini kısa sürede göreceksiniz.

* Alkolün etkilerini azaltıyor. Alkol vücuttan su ve elektrolit kaybına neden olur. Bu da ertesi gün sizi halsiz bırakır ve baş dönmesi, mide bulantısına neden olabilir . Bu kayıpları yerine koymak için 1 bardak turşu suyu tüketebilirsiniz.

* Mide yanmasını azaltıyor. Sirkeli bir suyun mide yanmasına iyi geldiğini söylemek garip gelebilir, ama 3-4 yudum alınan turşu suyunun mide yanması ve ekşimesine iyi geldiği görülmüştür.

* Egzersiz performansını artıyor. Uzmanlar egzersiz sırasında kaybolan elektrolitlerin, egzersiz öncesi içilen turşu suyuyla yerine konulabileceğini düşünüyorlar. Buda egzersiz sırasında halsiz düşmenizi engelleyerek, performansınızı artıyor.

DİKKAT ⚠ Turşu suyuyla ilgili şu noktaya dikkat etmeniz gerekiyor. Hazır turşular değil, tükettiğiniz suyun ev yapımı turşulardan elde edilmesini öneriyoruz. Herhangi katkı maddesi içeren paketli ürünleri tercih etmeyin. Ayrıca bu etkiler her insan da farklı etkiler gösterebilir. Bu nedenle başlangıçta küçük miktarlarda tüketerek başlamanızda fayda var. Eğer herhangi bir olumsuz etkisini görürseniz tüketmeye devam etmeyin. Hipertansiyonu olanlar, böbrek hastaları, herhangi bir sağlık sorunu olanların ve 55 yaş üzeri kişilerin tüketmesini önermiyoruz.